Help, mijn kind heeft een smartphone!

Zo’n twee jaar geleden kreeg onze oudste haar eerste smartphone. Ze was toen net tien. Een belangrijke mijlpaal in haar leven, en ook in dat van ons. Ik schreef er destijds een blogartikel over. We vonden haar eigenlijk nog wat te jong, maar beloofd was beloofd. Ons voornemen was om een weloverwogen start te maken en ‘klein’ te beginnen. Op social media mocht ze nog niet en ook WhatsApp bleef nog even uit zicht. Ze kon dus eigenlijk niet veel meer met haar smartphone dan (video)bellen met familie en beste vriendinnen en via iMessage berichtjes sturen. Daarnaast mocht ze dagelijks een half uurtje YouTube gebruiken op haar smartphone. Meer dan genoeg, vonden wij. Want naast haar telefoon was er ook nog een tablet, een smart TV en een Nintendo Switch, dus aan dagelijkse schermtijd geen gebrek.

Hoe is het haar, haar smartphone en ons in die twee jaar vergaan? Hebben we vast kunnen houden aan dat ‘kleine’ begin? Is berichtenapp Signal inmiddels ingeburgerd in ons gezin? En waar staan we nu als het om social media gaat? In deze blogpost praat ik je bij.

Statussymbool
Die eerste smartphone van toen, een oude iPhone 5 van mij, heeft na zo’n anderhalf jaar plaatsgemaakt voor een iets groter en ‘nieuwer’ afdankertje van mijn vriend: een iPhone 7. Dat die iPhone 5 niet cool was in de ogen van onze dochter, vonden we eigenlijk alleen maar fijn. We willen namelijk niet dat onze kinderen een smartphone als statussymbool gaan zien. Zelf kopen we onze iPhones al jarenlang tweedehands via goede refurbish-winkels. De wereldwijde berg e-waste is namelijk al groot genoeg, vinden we. En met een goedkoop sim-only abonnement erin ben je zeker geen dief van je eigen portemonnee.

Toch liepen we al snel tegen de beperkte opslagcapaciteit van die iPhone 5 op (8GB geloof ik, of misschien was het 16GB), zeker toen onze dochter aan de slag ging met leuke filmpjes maken in de app CapCut en ze podcasts wilde downloaden voor onderweg. Dat leerde haar overigens wel om regelmatig een grote digitale schoonmaak te houden, ook geen overbodige les in tijden van de alsmaar groeiende behoefte aan nieuwe serverruimte wereldwijd. Met haar iPhone 7 zijn we nog niet tegen dit opslagprobleem aangelopen, wellicht mede door de ‘opruim’ lessen van eerder.

Signal of toch WhatsApp
Omdat we twee jaar geleden wilden dat onze dochter niet meteen in de netten van Meta (voorheen Facebook) verstrikt raakte, installeerden we Signal op haar telefoon. Hoewel deze berichtenapp volgens het onderzoek van de Consumentenbond niet beter scoort qua kindvriendelijke privacy, is het toch een veel privacyvriendelijker alternatief dan WhatsApp. Helaas was en bleef ik de enige die met onze dochter op Signal communiceerde. In de toekomst wordt het dankzij nieuwe EU-wetgeving mogelijk om berichten uit te wisselen tussen de verschillende social media platformen, zodat je bijvoorbeeld via Signal berichten kan sturen naar mensen op WhatsApp en vice versa. Maar dat blijft helaas nog even toekomstmuziek.

Voor het sturen van berichtjes naar ons, familie en vriendinnen maakte onze dochter het eerste half jaar gebruik van iMessage. Hoewel we meerdere keren de vraag kregen of ze WhatsApp mocht, hielden we onze poot stijf. Door het installeren van WhatsApp werd die telefoon natuurlijk aantrekkelijker om regelmatig te checken, en dat wilden we nog even voorkomen.

Toen we met ons gezin een half jaar naar Bali gingen, werd het een ander verhaal. We gunden het onze dochter om goed contact te houden met familie en vriendinnen in Nederland. Dus WhatsApp werd geïnstalleerd, met de afspraak dat groepsapps een ‘no go’ waren. Eenmaal in Bali bleek het toch gezellig om wel met een aantal vriendinnen in een groepsapp te zitten, dus dat keurden we goed. Uit de klassenapp mocht ze nog even wegblijven, we zaten bovendien aan de andere kant van de wereld. Bij thuiskomst is ze na een tijdje wel in de klassenappgroep gegaan, en dat het daar niet altijd even gezellig is, heeft ze inmiddels ervaren.

Via WhatsApp heeft onze dochter overigens nog regelmatig contact met een vriendinnetje en voormalige klasgenootjes in Bali. Superleuk natuurlijk dat contact houden met mensen aan de andere kant van de wereld nu zo makkelijk is.

TikTok en Snapchat
Natuurlijk kregen we al snel na die tiende verjaardag de vraag of ze op TikTok mocht, en niet veel later dezelfde vraag voor Snapchat. Maar nee, we vinden maximaal een half uurtje YouTube Shorts per dag een prima alternatief voor TikTok. Via YouTube Shorts doet ze een hoop creatieve inspiratie op, dus veel mist ze niet. En communiceren met haar vriendinnen gaat prima via WhatsApp. Op de vraag ‘Mama, wanneer mag ik op social media?’ heb ik geantwoord: ‘Dat bekijken we als je 13 bent’. Tot nu toe kom ik er mee weg.

Over een jaar moeten we een ander antwoord bedenken. Maar inmiddels weet ik nog veel meer dan twee jaar geleden over de impact van social media op kinderen. De inzichten uit wetenschappelijke onderzoeken wereldwijd zijn vrij verontrustend. Wel is de EU bezig met regelgeving om kinderen beter te beschermen op social media. Dus volgend voorjaar maken we een nieuwe afweging.

Vakantie
Afgelopen zomer was de smartphone van mijn dochter mee op onze roadtrip door Frankrijk en Spanje. Leuk om onderweg podcast en muziek te luisteren en af en toe vriendinnen te appen, verder moest ‘ie in de tent blijven. Maar na een week bleken het buitenleven en de campingvriendinnen gelukkig toch een stuk magnetischer dan dat stukje metaal. De overige drie weken had haar smartphone ook vakantie. Een duik in de zee is ‘m gelukkig wel bespaard gebleven…

Meer weten over kinderen, online mediaopvoeding en digitaal welzijn?
Meld je hieronder aan voor mijn mailinglist. Als bonus ontvang je gratis mijn e-book 5 valkuilen van schermstrijd in je gezin!