Snapchat is een enorm populair social media platform onder Nederlandse kinderen en tieners. Ze gebruiken Snapchat om hun vrienden en anderen op de hoogte te houden van hun dagelijkse leven. In de app kunnen ze chatten met andere gebruikers en foto’s en video’s versturen naar hun contacten. Wat Snapchat bijzonder maakt – en ook bijzonder lastig voor ouders die een oogje in het zeil willen houden – is dat je foto’s en berichten niet permanent naar iemand verstuurt. Een foto – ook wel ‘Snap’ genoemd – verdwijnt na enkele seconden of wanneer de ontvanger het scherm wegklikt. Tekstberichten verdwijnen ook na een dag of week, afhankelijk van de instellingen.
Hoewel de officiële minimumleeftijd 13 jaar is, maken al veel jongere kinderen gebruik van de app, die ze ook wel afkorten met ‘Snap’: een kwart van de Nederlandse kinderen van 6 tot en met 8 jaar gebruikt al Snapchat, bij de 9- tot en met 11-jarigen is dat 4 op de 10 en van de 12- tot en met 14-jarigen 6 op de 10 (cijfers NewCom 2024). Natuurlijk ervaren kinderen het platform vooral als een leuke manier om contact te houden met vrienden, klasgenoten en andere (on)bekenden. Toch zijn er – net als op andere platformen – ook flinke nadelen. Op Snapchat kan je kind onder andere te maken krijgen met:
- groepsdruk
- cyberpesten
- blootstelling aan ongewenste inhoud
- risicovolle challenges
- afpersing (zoals onlangs nog in Amsterdam)
- contact met onbekenden met verkeerde bedoelingen (bijvoorbeeld voor grooming of opknappen van criminele klusjes)
Ouderlijk toezicht op Snapchat instellen
Veel ouders hebben wat moeite met de app, die vrij druk en onoverzichtelijk is en daardoor ondoorgrondelijk lijkt als je het zelf niet regelmatig gebruikt. Heeft je kind een Snapchat account of wil het dat graag? Zorg dan op z’n minst dat je de Parental Controls (instellingen voor ouderlijk toezicht) op een goede manier instelt om je kind de app zo veilig mogelijk te laten gebruiken. Ik zeg bewust ‘zo veilig mogelijk’, want net als in het offline leven zijn ook online veiligheidsmaatregelen nooit 100% waterdicht.
Wil je zelf liever niet op Snapchat? Helaas, om de app voor je kind goed te kunnen instellen, moet je de app ook downloaden op je eigen apparaat en een account aanmaken. Dat betekent natuurlijk niet dat je zelf actief hoeft te worden op Snapchat, al helpt dat natuurlijk wel mee om je kind beter te begrijpen. Hoe je Snapchat veilig instelt voor je kind lees je in het stappenplan hierna.
Let op: Het is belangrijk dat je kind zich aanmeldt met de juiste geboortedatum, zodat je gebruik kan maken van Snapchat’s veiligheidsmaatregelen voor tieners (13-17 jaar).
1. Family Center instellen
Snapchat’s Family Center stelt je in staat om inzicht te krijgen in de activiteiten van je tiener op Snap en bepaalde instellingen naar wens aan te passen. Je kunt ook zien met wie je kind de afgelopen 7 dagen heeft gechat en de vriendenlijst bekijken. Zo activeer je het Family Center:
- Download en registreer de Snapchat-app op je eigen apparaat
- Voeg je tiener toe als vriend op Snapchat (hiervoor moet je kind dus eerst een eigen account aanmaken)
- Open Family Center via je profiel of instellingen
- Stuur een uitnodiging naar je tiener om Family Center te activeren. Je tiener moet deze uitnodiging accepteren
2. Inhoudsbeperkingen instellen
Je kunt de soort content dar je tiener voorbij ziet komen in Snap aanpassen in de secties Verhalen en Spotlight. Zo beperk je zoveel mogelijk dat je kind gevoelige of suggestieve inhoud ziet die ongeschikt is voor kinderen tussen de 13 en 17 jaar. Dit doe je door:
- Naar Instellingen te gaan in je eigen Snapchat-app
- Te navigeren naar Privacybeheer en vervolgens Family Center te selecteren
- De optie Gevoelige inhoud beperken in te schakelen
Let op: de content die je kind nu te zien krijgt is door Snapchat geschikt bevonden voor kinderen van 13 jaar en ouder. Of alle content die voorbij komt werkelijk geschikt is voor je tiener kun je je afvragen. Heb je een jonger kind met Snap, dan komt je kind daar ongetwijfeld dingen tegen die niet aansluiten bij het ontwikkelingsniveau van je kind. Je kunt beter wachten met het toestaan van Snapchat totdat je kind 13 jaar – of ouder – is.
3. Locatie delen beheren
Snapchat heeft een functie genaamd Snap Map waarmee gebruikers hun locatie kunnen delen. Je vind deze optie onder Privacyinstellingen. Als je tiener locatie delen heeft ingeschakeld, kun je via Family Center:
- locatieverzoeken sturen die je tiener kan accepteren of weigeren
- meldingen ontvangen wanneer je tiener specifieke locaties bereikt of verlaat
- bekijken met wie je tiener zijn/haar locatie deelt
Buiten dat er andere (digitale) manieren zijn om de locatie van je kind te achterhalen, moet je je afvragen of je dat wel moet willen. Dat het technisch mogelijk is, wil niet zeggen dat je daar ook gebruik van hoeft te maken. Maar dat is voer voor een andere blogpost, al heeft de locatie van je kind tracken weinig met mediaopvoeding te maken en meer met (moeite hebben met) loslaten van je kind in de offline wereld. Voor veel ouders – inclusief mijzelf – best lastig!
Belangrijker is dat je monitort of en met wie je kind z’n locatie deelt, zodat niet Jan en allemaal voortdurend kunnen zien waar je kind uithangt. Als je tiener besluit om de functie voor het delen van locaties te gebruiken op de Snapchat Map, kan het alleen de locatie alleen delen met mensen waar het al vrienden mee is (mits de juiste leeftijd is ingesteld en niet 18+).
4. My AI uitschakelen
‘My AI’ is een chatbot binnen Snapchat. Bij de lancering van deze functie is er veel kritiek op geweest, omdat kinderen hun ziel en zaligheid kwijt kunnen bij een niet-bestaand persoon die voor hen heel echt lijkt, maar die weleens hele verkeerde adviezen zou kunnen geven die schadelijk voor hen zijn. Bovendien gebruikt My AI de vragen en gegevens van je kind om zichzelf te verbeteren. Alles wat je kind deelt, wordt opgeslagen in het geheugen totdat je kind alles zelf verwijdert.
Als je wilt beperken dat je tiener deze functie gebruikt:
- Ga naar Family Center in de Snapchat-app
- Selecteer de optie om My AI uit te schakelen voor je tiener
Zo verwijder je de gegevens die je kind via My AI met Snapchat heeft gedeeld:
- Ga naar het profiel van je kind in de Snapchat-app (van je kind)
- Ga naar Instellingen door op het tandwiel te tikken
- Zoek naar het gedeelte Privacybediening
- Klik vervolgens op Gegevens verwijderen
- Klik ten slotte op Gegevens van My AI verwijderen en bevestig om de bewerking te voltooien.
5. Privacyinstellingen controleren
Je kunt ook de privacyinstellingen van je tiener te beheren. Dit zijn de mogelijkheden:
- Verhaalinstellingen: Zorg ervoor dat Verhalen alleen worden gedeeld met vrienden of een geselecteerde groep
- Contactinstellingen: Beperk wie je tiener kan contacteren tot alleen vrienden
- Locatie delen: Controleer of locatie delen is uitgeschakeld of alleen wordt gedeeld met vertrouwde vrienden (zie stap 3 hierboven)
6. En last but not least: blijf in gesprek met je kind
Naast al deze technische instellingen voor ouderlijk toezicht op Snapchat is het essentieel om open gesprekken te voeren met je kind over online veiligheid. Bespreek met je tiener het belang van:
- alleen vrienden toevoegen die ze persoonlijk kennen (al is dit voor veel tieners wel wat old skool…)
- geen persoonlijke informatie delen met onbekenden
- ongepaste inhoud melden binnen de app
- erover praten al ze iets tegenkomen waar ze angstig of verdrietig van worden
Door ouderlijk toezicht instellingen op Snapchat in te schakelen én betrokken te blijven bij het online leven van je kind, kun jij bijdragen aan een veilige en positieve ervaring van je tiener op Snap.
Disclaimer
Social media platformen zijn constant in ontwikkeling, dus het kan zijn dat sommige informatie hierboven niet meer geheel actueel is op het moment dat jij hiermee aan de slag gaat. Zorg ook dat je regelmatig te instellingen voor ouderlijk toezicht op Snapchat naloopt om te kijken of ze nog aansluiten bij de gewenste situatie in jouw gezin. Check hier de meest actuele instellingen van Snapchat Family Center.
Meer weten over Snapchat? Luister dan nu naar de podcast aflevering ‘Snap jij Snapchat?’.